Cỏ dại và 3 lợi ích bất ngờ trong nông nghiệp

Từ ngàn xưa, cỏ dại luôn bị  nông dân xem là “kẻ thù” của mùa màng và cây trồng. Diệt cỏ dại luôn là công việc ưu tiên khi sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên nếu biết cách kiểm soát thì cỏ dại sẽ mang lại những lợi ích bất ngờ.

Vì sao có tên gọi là cỏ dại?

Cỏ dại thực chất là tên gọi chung của một hoặc một số giống cỏ tự mọc trong vườn hay đất canh tác. Vì vậy tên gọi cỏ dại không phải là tên của một giống cỏ nhất định. Trong một thảm cỏ dại có thể có từ vài đến hàng chục giống cỏ khác nhau.

Hầu hết mọi người nếu được hỏi “cỏ dại có lợi hay có hại?” đều có chung câu trả lời là có hại. Thực tế cho thấy, khi cỏ dại sinh trưởng và phát triển sẽ cạnh tranh chất dinh dưỡng, nguồn sáng và thậm chí là lây lan sâu bệnh cho cây trồng. 

Tuy nhiên, nếu biết cách kiểm soát cỏ dại thì những lợi ích mà chúng mang lại rất đáng kể.

Tìm hiểu 3 lợi ích của cỏ dại trong nông nghiệp

Lợi ích thứ nhất: cỏ dại giúp bảo vệ và cải tạo đất

Thảm cỏ dại là lớp giữ ẩm tuyệt vời đối với đất trồng. Ngoài ra do có cỏ che phủ mà đất sẽ không bị xói mòn do mưa bão hay nước tưới từ đó giữ lại các chất dinh dưỡng có lợi cho cây trồng.

Có một sự thật ít người biết là cỏ dại còn giúp tăng độ xốp cho đất giúp rễ cây ăn quả thực hiện quá trình hô hấp tốt hơn, một số loại cỏ còn có khả năng bổ sung dinh dưỡng cho đất, cải tạo đất chua, đất phèn hay đất nhiễm kim loại…

Lợi ích thứ hai: cỏ dại giúp đánh giá tình trạng đất

Do cỏ dại bao gồm rất nhiều giống cỏ khác nhau nên với bất kỳ điều kiện đất như thế nào thì cũng sẽ có một hoặc một vài giống cỏ sẽ mọc và phát triển rất tốt.

Nhờ đặc tính này mà nông dân có thể đánh giá tình trạng của đất trồng thông qua các loại cỏ đang sinh trưởng tại đó. 

Lợi ích thứ ba: Cỏ dại giúp tiết kiệm chi phí

Có rất nhiều loài công trùng và vi sinh vật có lợi sinh sống trên các mảng cỏ dại. Vì vậy nếu biết cách tận dụng thì sẽ tiết kiệm được chi phí cho thuốc trừ sâu do môi trường sẵn có các loài thiên địch sẽ tiêu diệt sâu bọ gây hại.

Ngoài ra, cỏ còn là nguồn thức ăn chính trong chăn nuôi. Có nhiều loại cỏ có giá trị dinh dưỡng cao cho gia súc, gia cầm. Hơn thế một số loại còn có thể làm thực phẩm hoặc có dược tính khi sử dụng cho người.

Xem thêm: Những lưu ý khi trồng cỏ canh tác

Phương pháp kiểm soát cỏ dại để tăng lợi ích

Sử dụng phương pháp cắt cỏ dại đúng

Khi diệt cỏ dại, nông dân có thói quen sử dụng các chất hóa học hoặc nhổ cỏ thủ công bằng liềm, cuốc… Tuy nhiên  phương pháp sử dụng các loại thuốc diệt cỏ gây thiệt hại rất lớn về môi trường, chất lượng đất và nguy hiểm cả cho cây trồng. 

Đối với phương pháp nhổ cỏ đây là cách làm tốn thời gian và công sức lao động. Hơn thế việc nhổ cỏ bằng liềm cuốc gây đứt rễ làm cỏ bị chết từ đó mất đi các lợi ích vốn có của cỏ.

Phương pháp cắt được khuyến cáo đối với cỏ vườn hay cỏ bờ là sử dụng máy cắt cỏ. Với lưỡi cắt có thể điều khiển chỉ cắt phần ngọn sẽ giúp cỏ không bị xới rễ. Đồng thời khi sử dụng máy cắt cỏ còn giúp bà con tiết kiệm được thời gian và công sức lao động.

Thường xuyên kiểm tra mức độ sinh trưởng

Để tránh trường hợp cỏ dại tranh chất dinh dưỡng và ánh sáng với cây trồng, cần đảm bảo cỏ dại không sinh trưởng quá mạnh và bắt đầu xâm lấn cây trồng đặc biệt là đối với cây non. 

Thường xuyên cắt cỏ là biện pháp hữu hiệu để kiểm soát mức độ và tốc độ lớn của thảm cỏ. Đồng thời hoạt động này tạo ra nguồn thức ăn cho chăn nuôi hoặc tận dụng cỏ đã cắt làm phân hữu cơ.

Cần loại bỏ cỏ dại có chọn lọc

Trong diện tích canh tác nếu xuất hiện cỏ dại thì số lượng chủng loại sẽ đa dạng. Vì vậy khi diệt cỏ cần lưu ý chỉ diệt các loại cỏ có hại và giữ lại các loại có giá trị sử dụng. Tùy vào loại cây trồng và cách thức canh tác để lựa chọn. Một số loại cỏ có lợi như: rau trai, cỏ họ đậu, muồng vàng…